Effectief Leesonderwijs met de Bibliotheek op school plus

De alarmerende daling in leesresultaten van Nederlandse leerlingen dwingt het Nederlandse onderwijs tot reflectie (e.g. Meelissen et al., 2023). In het basisonderwijs ontstaat steeds meer de overtuiging dat het begrijpend leesonderwijs van de afgelopen decennia te veel focus heeft gelegd op strategie-instructie en te veel los is komen te staan van andere vakken in het onderwijs (e.g. Bootsma en Naaijkens, 2023). Hierdoor maken steeds meer scholen de omslag naar thematisch leesonderwijs, waarin kennisopbouw en leesvaardigheid zijn verbonden in brede thema’s.

Ondanks dat het thematisch leesonderwijs gebaseerd is op bewezen effectieve elementen uit wetenschappelijk onderzoek, is er in Nederland nog weinig onderzoek verricht naar de methodes en aanpakken die nu onder de noemer thematisch leesonderwijs worden geïmplementeerd. Een tweede uitdaging ligt in de implementatie van het thematisch leesonderwijs. Een omslag naar thematisch leesonderwijs is immers niet van de een op de andere dag gemaakt en kost vaak enkele jaren. Hierdoor kan het voor scholen soms lastig zijn om te bepalen hoe ze moeten beginnen aan een dergelijke cultuuromslag.

Daarom zijn er binnen dit project twee belangrijke doelen:

1. Effectonderzoek naar thematisch leesaanpakken die op dit moment geïmplementeerd worden in het Nederlandse onderwijs.
2. Onderzoek naar de implementatievraagstukken die bij thematisch leesonderwijs horen en manieren om scholen bij deze implementatievraagstukken te helpen.

Download hier het projectvoorstel.

De Bibliotheek op school Plus is gebaseerd op de pijlers voor effectief leesonderwijs, zoals het geïntegreerd aanleren en oefenen van taalvaardigheden, een thematische, kennisintensieve opzet en het werken met rijke teksten. Het combineert dit met intensivering van de samenwerking tussen school en Bibliotheek.

Deelnemende basisscholen krijgen begeleiding van een onderwijsadviseur en van de Bibliotheek om hun leesonderwijs te verbeteren. Uitgangspunt daarbij is het boek Rijke taal (2020) van Erna van Koeven en Anneke Smits (Hogeschool Windesheim). Scholen leren werken met de door hen ontwikkelde methodiek Focus op begrip of met de methode Blink Lezen. Naast de implementatie van dBos+ nemen scholen ook deel aan het effectonderzoek door TaalLab.

Samen met Stichting Lezen is TaalLab op zoek naar 93 basisscholen die willen instappen in het project vanaf schooljaar 2025-2026.  Meer informatie over de criteria en hoe je je kunt aanmelden, vind je op deze informatiepagina.

Ben je geïnteresseerd in dit project, kom dan naar een van onze webinars op woensdag 11 of donderdag 12 december om 15.00 uur. Tijdens het webinar vertellen we je alles over het project, de samenwerking met de Bibliotheek, het onderzoek en de tijdlijn.

Je kunt ook dit interesseformulier invullen, dan sturen we je meer informatie. 

Meer informatie over het programma Ontwikkelkracht en de mogelijkheden om subsidie aan te vragen, is te vinden op de website.